Το κείμενο αυτό είναι μια σύντομη καταγραφή ορισμένων πολιτικών δολοφονιών στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο, την περίοδο 1865 – 2016.
Μεγάλη Παρασκευή 14 Απριλίου 1865
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν (Abraham
Lincoln) (1809-1865) βρισκόταν στο Θέατρο Φορντ της Ουάσιγκτον, στις 14
Απριλίου 1865, όταν και δέχτηκε πυροβολισμό. Δράστης ήταν ο Τζον Γουίλκς Μπουθ,
ηθοποιός και φανατικός υποστηρικτής των Νοτίων. Ο Λίνκολν μεταφέρθηκε σε
γειτονικό σπίτι σε κωματώδη κατάσταση, όπου και εξέπνευσε νωρίς το πρωί της
15ης Απριλίου 1865, σε ηλικία 56 ετών.
1924
Ο Τζιάκομο Ματεότι (1885-1924) ήταν βουλευτής του
Ενοποιημένου Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιταλίας και ένας από τους ηγέτες του
εργατικού κινήματος. Από το 1922, στην Ιταλία, βρισκόταν στην εξουσία το Εθνικό
Φασιστικό Κόμμα του Μπενίτο Μουσολίνι, χωρίς όμως να έχει κατορθώσει ακόμα να
τσακίσει ολοκληρωτικά τις οργανώσεις της εργατικής τάξης και τα υπολείμματα της
αστικής δημοκρατίας. Η δολοφονία του Ματεότι θεωρείται σήμερα ως η αποφασιστική
καμπή για τη νίκη του ιταλικού φασισμού και το χτίσιμο του ολοκληρωτικού
κράτους του Μουσολίνι. Λίγες μέρες πριν τη δολοφονική επίθεση, στις 30 Μαΐου
του 1924, ο Ματεότι είχε καταγγείλει δημόσια σε ομιλία του στο κοινοβούλιο τη
νοθεία και τους τραμπουκισμούς των φασιστών στη διάρκεια των τελευταίων
εκλογών, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη σύνδεσή τους με μεγάλα επιχειρηματικά
συμφέροντα. Οι φασιστικές εφημερίδες την επόμενη μέρα έγραψαν ότι «απέναντι
στις ομιλίες του Ματεότι έχει υπάρξει μέχρι τώρα υπερβολική ανοχή».
Στις 10 Ιούνη του 1924, φασίστες τραμπούκοι έστησαν ενέδρα
και επιτέθηκαν στον Ματεότι έξω από το σπίτι του, στη συνέχεια τον έσυραν μέσα
στο αυτοκίνητό τους και τον απήγαγαν. Ο Ματεότι αμύνθηκε στα χτυπήματα των
τραμπούκων, αλλά αυτοί συνέχισαν να τον χτυπούν μέχρι που ένας από αυτούς τον
μαχαίρωσε με στιλέτο. Στη συνέχεια, οι φασίστες επιχείρησαν να κρύψουν τα ίχνη
τους, παραχώνοντας το πτώμα του Ματεότι σε μια ερημική τοποθεσία έξω από τη
Ρώμη και προσπαθώντας να καθαρίσουν το αυτοκίνητο από τα ίχνη του εγκλήματος.
Όμως το έγκλημα ήταν κάθε άλλο παρά τέλειο.
Οι τραμπούκοι, με επικεφαλής τον Αμέρινγκο Ντουμίνι, ήταν
μέλη μιας επίλεκτης ομάδας “εσωτερικής ασφάλειας” του φασιστικού κόμματος. Και
το αυτοκίνητο με το οποίο είχε γίνει η δολοφονία είχε νοικιαστεί από στέλεχος
του καθεστώτος, τον Φιλίππο Φιλιππέλι (εκδότη μιας φασιστικής εφημερίδας),
κατόπιν εντολής του οργανωτικού γραμματέα του κόμματος Μαρινέλι και του
διευθυντή του γραφείο τύπου του υπουργικού συμβουλίου Τσέζαρε Ρόσσι. Τα νέα της
δολοφονίας συγκλόνισαν την ιταλική κοινή γνώμη και για κάποιους μήνες το
καθεστώς Μουσολίνι βρέθηκε κυριολεκτικά στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Όμως η ατολμία των κομμάτων της αντιπολίτευσης (που
αποσύρθηκαν από τη Βουλή και συγκρότησαν το αντι-κοινοβούλιο του Αβεντίνο) και
η αποκλειστική εμμονή τους στη θεσμική απεύθυνση στον Βασιλιά Βιτόριο Εμανουέλε
Γ’ να αποπέμψει τον Μουσολίνι έδωσε πολύτιμο χρόνο στους φασίστες. Όταν το
καθεστώς ξαναένιωσε ισχυρό, ο Μουσολίνι έκανε, στις 3/1/1925, την περίφημη
ομιλία του στη Βουλή με την οποία αναλάμβανε “την πολιτική, ηθική και ιστορική
ευθύνη όλων όσων έχουν συμβεί… Εαν ο φασισμός είναι μια εταιρεία εγκλήματος,
εάν όλες οι πράξεις βίας υπήρξαν το αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου ιστορικού,
πολιτικού και ηθικού κλίματος, εγώ έχω όλη την ευθύνη γι’ αυτό…”. Ακολούθησε
ένα όργιο βίας κατά της αντιπολίτευσης και των οργανώσεων του εργατικού
κινήματος που επισφραγίστηκε με τη διάλυση κάθε δημοκρατικού θεσμού το 1926. Η
δίκη των δολοφόνων του Ματεότι, που έγινε τον Μάρτη και τον Απρίλη της ίδιας
χρονιάς, ήταν μια φάρσα, με τους βασικούς κατηγορούμενους να αποφυλακίζονται
μέσα σε λίγους μόλις μήνες (ο Ντουμίνι τυπικά καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια
φυλάκιση για ανθρωποκτονία εξ αμελείας, ενώ οι ηθικοί αυτουργοί δεν κάθισαν καν
στο εδώλιο).
Αύγουστος 1940
Στις 20 Αυγούστου 1940 ο κομμουνιστής ηγέτης του
τροτσκιστικού ρεύματος Λέων Τρότσκι (Leon Trotsky), έχοντας βρει καταφύγιο στο
Μεξικό, δέχεται δολοφονικό χτύπημα ορειβατικής αξίνας από τον Ισπανό
κομμουνιστή και πράκτορα της σοβιετικής NKVD Ραμόν
Μερκάντερ (Ramón Mercader). Απεβίωσε την επόμενη μέρα (21/8/1940), σε ηλικία 60
ετών.
13 Αυγούστου 1946
Ο Κώστας Βιδάλης (1904–1946) ήταν διακεκριμένος
δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη και μέλος του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Η δολοφονία του από
παρακρατικούς τον Αύγουστο του 1946, όταν πήγε στη Θεσσαλία για να καλύψει την δράση
τους εκεί, προκάλεσε σοκ στην κοινή γνώμη και αποτέλεσε ένα από τα πρώτα
δυσοίωνα γεγονότα του εμφύλιου πολέμου.
Τον Αύγουστο του 1946 ο Βιδάλης πήγε στη Θεσσαλία για να
καλύψει τα εγκλήματα των παρακρατικών κατά των αριστερών της περιοχής. Λόγω της
επικινδυνότητας της αποστολής ο διευθυντής της εφημερίδας Καραγιώργης
προσπάθησε να τον αποτρέψει. Ωστόσο ο Βιδάλης επέμεινε για λόγους αρχής και
καθήκοντος. Αναχώρησε από την Αθήνα στις 11 Αυγούστου 1946. Στις 13 Αυγούστου ταξίδευε
από Λάρισα για Βόλο. Ήταν η μέρα στην οποία ο Ριζοσπάστης έλαβε το τελευταίο
του μήνυμα.
Στον Πλατύκαμπο οι παρακρατικοί του τοπικού αρχιληστή
Σούρλα σταμάτησαν το τρένο, όπου απήγαγαν τον Βιδάλη μπροστά σε αξιωματικούς
του κυβερνητικού στρατού που παρέμειναν απαθείς. Τον οδήγησαν πρώτα στο
καφενείο του χωριού Μελία. Αργότερα το βράδυ τον μετέφεραν στο νεκροταφείο.
Εκεί τον βασάνισαν και κατόπιν τον δολοφόνησαν.
Πέμπτη 20 Μαρτίου 1947
Η δολοφονία του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ, Γιάννη Ζέβγου
Στις 20 Μαρτίου 1947, νωρίς το μεσημέρι, ο Γιάννης Ζέβγος
πέφτει νεκρός στην οδό Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη κατά τη μεταβίβασή του στο
ξενοδοχείο «Αστόρια». Τέσσερις σφαίρες, από κοντινή απόσταση, τον βρίσκουν
πισώπλατα, επιφέροντάς του θανάσιμο πλήγμα και ο θάνατος του είναι ακαριαίος. Ο
δράστης, καταδιώκεται από διερχόμενους πολίτες και έναν αστυφύλακα και
συλλαμβάνεται. Λίγες ώρες πριν τη δολοφονία του είχε στείλει στην επιτροπή του
ΟΗΕ γράμμα που κατήγγειλε τη φίμωση του δημοκρατικού Τύπου της Θεσσαλονίκης και
τις αθρόες συλλήψεις μελών των κομμάτων του συνασπισμού του ΕΑΜ, οι οποίοι
είχαν σχέση με την προσκόμιση στοιχείων στην επιτροπή.
Ο Γ. Ζέβγος (πραγματικό όνομα Γιάννης Ταλαγιάννης) ήταν ηγετικό
στέλεχος του ΚΚΕ με πολυετή πορεία στις τάξεις του κόμματος.
Διατέλεσε μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ και μέλος
της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά επανεξελέγη μέλος της Κεντρική
Επιτροπής και αναπληρωματικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ. Παράλληλα
και μέχρι το 1946 καθοδηγούσε τις κομματικές οργανώσεις της Πελοποννήσου.
Μάλιστα μετά το πέρας περιοδείας του στη Μεσσηνία, Λακωνία, Αρκαδία, δέχθηκε
«δολοφονική επίθεση από μισθοφόρους της Χ» στην Κόρινθο, όπως κατήγγειλε ο
Ριζοσπάστης.
Ο δράστης της δολοφονίας ονομαζόταν Χρήστος Βλάχος,
καταγόταν από τις Σέρρες και ήταν κρεοπώλης.
1 Μαΐου 1948
Δολοφονία υπουργού Δικαιοσύνης της κυβέρνησης Σοφούλη –
Τσαλδάρη με χειροβομβίδα
Ο Χρήστος Λαδάς, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το
κόμμα των Φιλελευθέρων το 1926. Διετέλεσε υπουργός του Ε. Βενιζέλου από το 1930
έως το 1932 και το 1947 ανέλαβε το υπουργείο Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση
συνασπισμού του Θ. Σοφούλη.
Το ενδιαφέρον στην περίπτωσή του είναι ότι ενώ στη δίκη της
ηγεσίας του ΚΚΕ για εσχάτη προδοσία (1925), λόγω των θέσεων του κόμματος για το
Μακεδονικό, ήταν συνήγορος υπεράσπισης, το 1947 είχε μετατραπεί πλέον σε διώκτη
των κομμουνιστών.
Μάλιστα συνυπέγραψε ψήφισμα, που προέβλεπε μαζική στέρηση
της ελληνικής ιθαγένειας στους αριστερούς αντιφρονούντες και υπέγραψε ως
υπουργός Δικαιοσύνης τις εκτελέσεις χιλιάδων κομμουνιστών.
Την Πρωτομαγιά του 1948, που συνέπιπτε εκείνη τη χρονιά με
το Μεγάλο Σάββατο, ο Λαδάς βγαίνοντας από την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου στην
πλατεία Καρύτση, μπήκε στο υπηρεσιακό αυτοκίνητο. Τον πλησίασε ο 22χρονος
Ευστάθιος Μουτσογιάννης και έριξε μέσα στο αυτοκίνητο μια χειροβομβίδα. Ο
Χρήστος Λαδάς τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε το βράδυ της ίδιας μέρας.
Ο φόνος του Χ. Λαδά έδωσε την αφορμή στην κυβέρνηση να
κηρύξει στρατιωτικό νόμο στις 4 Μαΐου και την ίδια μέρα να εκτελέσει 24
ανθρώπους στην Αθήνα και 130 στην επαρχία, ως αντίποινα.
12 Οκτωβρίου 1960
Ινεχίρο Ασανούμα, ηγέτης του Ιαπωνικού Σοσιαλιστικού κόμματος
Ο αρχηγός του Ιαπωνικού Σοσιαλιστικού κόμματος, Ινεχίρο
Ασανούμα (Inejiro Asanuma), έπεσε νεκρός, όταν ο 17χρονος ακροδεξιός
εξτρεμιστής Οτόγια Γιαμακούσι, κάρφωσε στα πλευρά του ένα wakizashi
(παραδοσιακό γιαπωνέζικο σπαθί), κατά τη διάρκεια της εκφώνησης λόγου του Ασανούμα
στην τηλεόραση. Ακολούθησε η αυτοκτονία του δολοφόνου 3 εβδομάδες αργότερα μέσα
στη φυλακή.
Μάιος 1963
Ο Γρηγόρης Λαμπράκης ήταν γιατρός και είχε εκλεγεί
βουλευτής Πειραιά με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά) στις
εκλογές του 1961. Το βράδυ της 22ας Μαΐου 1963 ο Λαμπράκης μίλησε σε εκδήλωση
που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η "Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και
Ειρήνη".
Από νωρίς ακροδεξιοί παρακρατικοί και αστυνομικοί είχαν
καταλάβει τους γύρω δρόμους χτυπώντας και βρίζοντας όποιους έρχονταν να
παρακολουθήσουν την ομιλία. Μάλιστα ο βουλευτής, δέχθηκε χτύπημα με ρόπαλο,
καθώς προσερχόταν να μιλήσει.
Όταν ολοκλήρωσε την ομιλία του, επιχείρησε να φύγει. Τον
συνόδευαν μόνο άλλα δύο άτομα, καθώς η αστυνομία απέκλεισε στην αίθουσα της
εκδήλωσης τους υπόλοιπους. Στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Ελ. Βενιζέλου,
ένα τρίκυκλο εμφανίστηκε μέσα από το πλήθος και με μεγάλη ταχύτητα έπεσε πάνω
στο Λαμπράκη. Ένας από τους επιβαίνοντες τον χτύπησε με μεταλλικό αντικείμενο.
Ο βουλευτής μεταφέρθηκε στο ΑΧΕΠΑ και 4 μέρες αργότερα πέθανε.
Πιθανότατα ο θάνατος του Λαμπράκη θα είχε θεωρηθεί
"τροχαίο δυστύχημα", αν την ώρα που έφευγε το τρίκυκλο, δεν πηδούσε
στην καρότσα ο "Τίγρης" Μανώλης Χατζηαποστόλου. Ο Χατζηαποστόλου
πάλεψε με τον Εμμανουηλίδη και υποχρέωσε τον Γκοτζαμάνη να σταματήσει. Ένας
τροχονόμος, που περνούσε τυχαία από το σημείο, συνέλαβε τον Γκοτζαμάνη.
Οι αυτουργοί Εμμανουηλίδης και Γκοτζαμάνης είχαν
"πλούσιο" εγκληματικό παρελθόν και ήταν μέλη παρακρατικών οργανώσεων
και συνεργάτες της ασφάλειας. Ο Γκοτζαμάνης είχε καταδικαστεί πολλές φορές για
ξυλοδαρμούς και συμμετείχε στην παρακρατική ακροδεξιά οργάνωση του Γιοσμά. Ο
Εμμανουηλίδης ήταν καταδικασμένος για βιασμό, παιδεραστία και κλοπή.
Ως ηθικός αυτουργός της επίθεσης θεωρήθηκε ο δημοσιογράφος,
ακροδεξιός πολιτικός και στρατιωτικός, Ξενοφών Γιοσμάς, γνωστός για τη
φιλογερμανική στάση του στην περίοδο της γερμανικής κατοχής.
Στη δίκη που πραγματοποιήθηκε τρία χρόνια μετά (1966), οι
Γκοτζαμάνης και Εμμανουηλίδης καταδικάστηκαν. Λίγο μετά τη δικτατορία,
αμνηστεύθηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι.
Οι αξιωματικοί της χωροφυλακής, που κατηγορήθηκαν για
παράβαση καθήκοντος αθωώθηκαν, όπως επίσης και ο Ξενοφών Γιοσμάς.
22 Νοεμβρίου 1963
Στις 22-11-1963 δολοφονήθηκε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον
Κένεντι. Η δολοφονία σημειώθηκε στο Ντάλας του Τέξας, όταν ο JFK δέχτηκε
καταιγισμό πυρών, ενώ ήταν μέσα στη λιμουζίνα του με αποτέλεσμα ο πρόεδρος των
ΗΠΑ να τραυματιστεί θανάσιμα. Με την βοήθεια του βίντεο των 27 δευτερολέπτων
που κατέγραψε με την κάμερά του ο Αβραάμ
Ζαπρούντερ, αποδείχθηκε ότι υπήρξε συνδυασμός πυρών μιας παρακρατικής
συνωμοσίας.
Κυριακή 21 Ιουνίου 1964 (Η δολοφονία 3 ακτιβιστών από την
Κου Κλουξ Κλαν)
Ο Άντριου Γκούντμαν (Andrew Goodman, 23 Νοεμβρίου 1943 - 21
Ιουνίου 1964) ήταν Αμερικανός ακτιβιστής για τις πολιτικές ελευθερίες στη χώρα
του, όπου και δολοφονήθηκε το 1964.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Γράφτηκε στο Κουίνς
Κόλετζ Νέας Υόρκης γύρω στο 1958 και υπήρξε συμμαθητής του Πωλ Σάιμον (Paul
Simon). To 1964 μαζί με τον συνάδελφό του ακτιβιστή Μίκι Σβέρνερ (Mickey
Schwerner), δήλωσε εθελοντής στο σχέδιο «Καλοκαίρι Ελευθερίας» (Freedom Summer)
για την εγγραφή μαύρων στους εκλογικούς καταλόγους του Μισσισσιπί. Εκπαιδεύτηκε
μαζί με τον Σβέρνερ σε περιοχή
των βορείων ΗΠΑ. Μέσα Ιουνίου του 1964 οι Γκούντμαν και Σβέρνερ εστάλησαν στο
Μισσισσιπί και άρχισαν την εκλογική εγγραφή μαύρων.
Τη νύχτα της 20ης Ιουνίου
1964 έφτασαν στο Μερίντιαν. Εκεί ενώθηκαν με ένα μαύρο ακτιβιστή πολιτικών
ελευθεριών, τον Τζέιμς Τσάνει (James Chaney). Το πρωί της 21ης Ιουνίου 1964 οι
τρεις τους ξεκίνησαν για τη Φιλαδέλφεια, όπου επρόκειτο να ερευνήσουν τον
πρόσφατο εμπρησμό μίας εκκλησίας μαύρων, της Εκκλησία Μεθοδιστών Μάουντ Ζιόν.
Κάποια στιγμή όμως τους σταμάτησαν μέλη της Κου Κλουξ Κλαν, συμπεριλαμβανομένου
του βοηθού σερίφη της επαρχίας Νεσόμπα, οι οποίοι πρώτα τους ξυλοκόπησαν και
στη συνέχεια τους πυροβόλησαν. Το σώμα του Άντριου Γκούντμαν βρέθηκε στις 4
Αυγούστου. Το τραγούδι των Σάιμον και Γκάρφανκελ «He Was My Brother» είναι
αφιερωμένο σ' αυτόν.
Τελικά ο βοηθός σερίφη της
επαρχίας Νεσόμπα και οι συνεργοί του καταδικάστηκαν από ομοσπονδιακούς
εισαγγελείς για καταπάτηση πολιτικών ελευθεριών, αλλά δεν καταδικάστηκαν ποτέ
για φόνο. Η υπόθεση αποτέλεσε τη βάση για την ταινία «Mississippi Burning».
Πολλά χρόνια αργότερα, στις
14 Σεπτεμβρίου 2004 ο υπουργός δικαιοσύνης της πολιτείας του Μισσισσίπι Τζιμ
Χουντ (Jim Hood) ανακοίνωσε πως συλλέγει στοιχεία για την κατηγορία φόνου
ελπίζοντας τη μεταφορά της υπόθεσης σε ορκωτό δικαστήριο. Στις 7 Ιανουαρίου
2005, ο Έντγκαρ Ρέι Κίλλεν (Edgar Ray Killen) συνελήφθη για τους φόνους και
κρίθηκε ένοχος για ανθρωποκτονία στις 21 Ιουνίου 2005, ακριβώς 41 χρόνια μετά
τη μέρα των δολοφονιών. Οι υπόλοιποι ένοχοι παραμένουν ασύλληπτοι.
21 Ιουλίου 1965
Ο Σωτήρης Πέτρουλας (1943
- 21 Ιουλίου 1965) ήταν αριστερός φοιτητής που δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια
διαδήλωσης στην Αθήνα.
Φοίτησε στη Μέση Εμπορική
Σχολή Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε.. Αποβλήθηκε για ένα
χρόνο από τη σχολή για πολιτικούς λόγους ενώ είχε εκλεγεί μέλος της διοικούσας
επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α. Πρωταγωνίστησε σε όλες τις φοιτητικές
κινητοποιήσεις και αργότερα προσχώρησε στην Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, στης
οποίας το ιδρυτικό συνέδριο συμμετείχε.
Την 21η Ιουλίου 1965
συμμετείχε σε μεγάλη διαδήλωση φοιτητών στην Αθήνα την οποία κατά τις πρώτες βραδινές
ώρες προσπάθησε η Αστυνομία να διαλύσει κάνοντας χρήση γκλομπς και δακρυγόνων. Τραυματίστηκαν
και συνελήφθησαν περίπου 250 διαδηλωτές, μεταξύ των οποίων και ο Σωτήρης
Πέτρουλας, στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Λαδά, γύρω στις 22.00. Η πρώτη
καταγραφή του χτυπημένου Πέτρουλα αναφέρεται στις 03:00 το πρωί της 22ας
Ιουλίου στο Σταθμό Α΄ Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού, όπου και διαπιστώνεται ο
θάνατός του. Το ψευδές επίσημο πόρισμα της ιατροδικαστικής εξέτασης που έκαναν
αστυνομικοί με στολές γιατρών έκανε λόγο για θάνατο που προκλήθηκε από ασφυξία
λόγω δακρυγόνου, εκδοχή η οποία αφήνει ανεξήγητα τα ολικά σχισίματα στο λαιμό
του που διαπίστωσαν οι δικοί του όταν πήραν τον νεκρό. Παρότι η επίσημη αφήγηση
των γεγονότων δεν άλλαξε ποτέ, μεταγενέστερη ιατροδικαστική εξέταση από
γιατρούς της οικογένειας έδειξε πως ο Πέτρουλας στραγγαλίστηκε. Η αστυνομία επιδίωξε
την ταφή του κρυφά από τους γονείς του και πριν ανατείλει ο ήλιος. Ο ιερέας
αρνήθηκε να κάνει την ταφή. Η κηδεία του στη συνέχεια πήρε τη μορφή διαδήλωσης.
5 Ιουνίου 1968
Πέντε χρόνια μετά τη
δολοφονία του μεγάλου του αδελφού, ο Αμερικάνος
γερουσιαστής Ρόμπερτ Κένεντι, μόλις είχε λάβει το χρίσμα ως υποψήφιος του
Δημοκρατικού Κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ. Βρισκόταν μάλιστα στο Λος
Άντζελες, γιορτάζοντας τη νίκη του στο Συνέδριο των Δημοκρατικών. Ενώ δεν είχε
προλάβει να χαρεί την συγκεκριμένη επιτυχία, ο 24χρονος Παλαιστίνιος Σιρχάν
Σιρχάν πυροβόλησε τρεις φορές τον Ρόμπερτ μέσα στην κουζίνα του ξενοδοχείου
«Ambassador». Ο θάνατός του επήλθε το επόμενο πρωί στο νοσοκομείο «Good
Samaritan Hospital». Ο Σιρχάν εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στη φυλακή
Pleasant Valley State Prison της Καλιφόρνια.
15 Μαρτίου 1970
Το βράδυ της 15ης Μαρτίου
1970, ο Κύπριος πολιτικός Πολύκαρπος Γιωρκάτζης συναντήθηκε με τον Παπαποστόλου
σε ερημική τοποθεσία, κοντά στο χωριό Μια Μηλιά. Ο 39χρονος Γιωρκάτζης, παρά
τις προειδοποιήσεις του φίλου του, Κυριάκου Πατατάκου, προχώρησε χωρίς καμία
προφύλαξη για το σημείο του μοιραίου ραντεβού με το δολοφόνο του που βρισκόταν
σε χωμάτινο δρόμο σε απόσταση 200 μέτρων από το αυτοκίνητο του και
δολοφονήθηκε.
Ο φίλος του Γιωρκάτζη
Νίκος Κόσης ισχυρίζεται ότι υπεύθυνοι για τη δολοφονία του Γιωρκάτζη ήταν οι
Ασλανίδης, Πουλίτσας και Παπαποστόλου. Σύμφωνα με τον ιστορικό Μακάριο
Δρουσιώτη, ο Παπαποστόλου ήταν αυτός που δολοφόνησε τον Γιωρκάτζη για να του
κλείσει το στόμα.
Ιανουάριος 1974
Ο Στέλιος Μαύρος ήταν
ένθερμος υποστηρικτής του Μακαρίου Γ'. Δολοφονήθηκε από την ακροδεξιά
τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ Β΄ σε ενέδρα, στο δρόμο Κ. Πλατρών - Φοινίου τον
Ιανουάριο του 1974.
Ήταν αρτοποιός και είχε
δικό του αρτοποιείο. Κατά την διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου έγινε
μέλος της ΕΟΚΑ και ανήκε στην ομάδα αγωνιστών, που κατέστρωσαν το σχέδιο για
την ανατίναξη του ελικοπτέρου του Άγγλου Κυβερνήτη Χάρντιγκ, όταν θα ερχόταν
στις Πλάτρες. Καταδικάστηκε από τους Άγγλους σε δύο χρόνια φυλάκιση, στις
23-01-1957 «για παροχή βοήθειας εις τρομοκρατίας».
Αύγουστος 1974
Ο Δώρος Λοΐζου (23
Φεβρουαρίου 1944 - 30 Αυγούστου 1974) ήταν Κύπριος ποιητής, καθηγητής, πολιτικός
και μέλος του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ. Δολοφονήθηκε τον Αύγουστο του 1974
στη Λευκωσία από μέλη της ακροδεξιάς τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β'.
Το 1972 εντάχθηκε στους
κόλπους του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ. Έγινε οργανωτικός γραμματέας της
κεντρικής επιτροπής του κόμματος καθώς και γραμματέας της νεολαίας. Παράλληλα,
έγινε διευθυντής της κομματικής εφημερίδας «Σοσιαλιστική Έκφραση».
Το πρωί της 30ής Αυγούστου
1974, μέλη της ακροδεξιάς τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β' έστησαν ενέδρα κατά
του αυτοκινήτου στο οποίο επέβαινε ο πρόεδρος του ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης και
οδηγούσε ο Λοΐζου, σε μέρος κοντά στα γραφεία του κόμματος στη Λευκωσία. Από
την δολοφονική επίθεση γλίτωσε ο Λυσσαρίδης, σκοτώθηκε όμως ο Λοΐζου και
τραυματίστηκε η σύζυγος του νεαρού πολιτικού. Η κηδεία του Λοΐζου
πραγματοποιήθηκε την επόμενη ημέρα στη Λευκωσία, παρουσία πολλών ανθρώπων.
6 Οκτωβρίου 1981
Ο Ανουάρ Αλ Σαντάτ, πρόεδρος της Αιγύπτου, κατά τη διάρκεια
στρατιωτικής παρέλασης στο Κάιρο, έχασε την ζωή του από χειροβομβίδες
που εκτόξευσαν αντιφρονούντες στρατιώτες, οι οποίοι επιπροσθέτως άνοιξαν
πυρ προς την εξέδρα των επισήμων, σκοτώνοντας συνολικά 12 άτομα, ανάμεσά τους και τον Κουβανό πρέσβη. Ο Χαλίλ Ισλαμπουλί,
αρχηγός της ομάδας κρούσης, έδωσε το έναυσμα της επίθεσης φωνάζοντας: «Θάνατος
στον Φαραώ». Από την συγκεκριμένη επίθεση τραυματίστηκε και ο Χόσνι Μουμπάρακ.
31 Οκτωβρίου 1984
Η Ίντιρα Γκάντι, που διετέλεσε Πρωθυπουργός της Ινδίας, έφυγε
από το σπίτι της χωρίς αλεξίσφαιρο γιλέκο. Βγαίνοντας από την πόρτα του κήπου
δέχθηκε αιφνιδιαστική επίθεση από δύο Σιχ σωματοφύλακές της, που την
πυροβόλησαν. Οι δολοφόνοι συνελήφθησαν αμέσως. Η Γκάντι μεταφέρθηκε στο
νοσοκομείο, όπου απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατός της, σε ηλικία 67 ετών.
8 Ιανουαρίου 1991
Ο Νίκος Τεμπονέρας (1954 - Πάτρα, 8 Ιανουαρίου 1991) ήταν
καθηγητής μαθηματικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενταγμένος στην αριστερά
και στέλεχος του Εργατικού Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ). Το όνομά του
έγινε γνωστό στο πανελλήνιο, όταν δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια των μαθητικών
κινητοποιήσεων της περιόδου 1990-91.
Ο Νίκος Τεμπονέρας ήταν ο πρώτος νεκρός στη διάρκεια των
μαθητικών κινητοποιήσεων ενάντια στο νομοσχέδιο του τότε Υπουργού Παιδείας της Νέας
Δημοκρατίας Βασίλη Κοντογιαννόπουλου.
Δράστης της δολοφονίας ήταν ο Γιάννης Καλαμπόκας, δημοτικός
σύμβουλος της Νέας Δημοκρατίας στην Πάτρα και πρόεδρος της τοπικής ΟΝΝΕΔ. Η
δολοφονία έγινε στις 8 Ιανουαρίου 1991. Ο Καλαμπόκας χτύπησε θανάσιμα τον
Τεμπονέρα με λοστό στο κεφάλι στη διάρκεια βίαιων επεισοδίων που σημειώθηκαν
στο υπό κατάληψη Σχολικό Συγκρότημα 3ου & 7ου Γυμνασίου και Λυκείου Πάτρας
στην πλατεία Βουδ. Ο Καλαμπόκας επικεφαλής των επιτιθέμενων ομάδων μαζί με τους
Μυλωνά, Σπίνο, Γραμματικα, Γραμματικόπουλο, με λοστούς και ρόπαλα επιχείρησαν
να σπάσουν τη κατάληψη, την οποία υποστήριζαν αρκετοί γονείς και καθηγητές,
μεταξύ των οποίων και ο δολοφονηθείς Τεμπονέρας, ιδιαίτερα αγαπητός, σύμφωνα με
τις μετέπειτα μαρτυρίες και καταθέσεις, στους μαθητές του.
Η δολοφονία του Τεμπονέρα, η οποία συνέβη σε μία περίοδο
οξείας πολιτικής αντιπαράθεσης, ξεσήκωσε κύμα διαδηλώσεων και διαμαρτυριών σε
όλη την Ελλάδα. Την επαύριο της δολοφονίας του, ο υπουργός Παιδείας
Κοντογιαννόπουλος παραιτήθηκε και η πρόταση νόμου για τις μεταρρυθμίσεις στην
παιδεία αποσύρθηκε.
Ο Καλαμπόκας δικάστηκε στο Βόλο (1993) έχοντας ως
συνηγόρους υπεράσπισής του τρία κορυφαία ονόματα του τότε νομικού κόσμου, όλους
προερχόμενους πολιτικά από το χώρο της ΝΔ. και συγκεκριμένα τους Απόστολο
Ανδρεουλάκο, Κώστα Κωνσταντινίδη (καθηγητής Ποινικού Δικαίου), γνωστός από τη
δίκη για το Σκάνδαλο Κοσκωτά όπου συμμετείχε ως δημόσιος κατήγορος) και
Επαμεινώνδα Ζαφειρόπουλο (πρώην πρόεδρος του ΔΣΑ).
Καταδικάστηκε πρωτόδικα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε
ισόβια κάθειρξη (απόφαση 22-24/93 ΜΟΔ Βόλου) ενώ αργότερα η ποινή του μειώθηκε
σε 17 χρόνια και 3 μήνες (απόφαση 59/94 ΜΟΕ Λάρισας). Τελικά, ύστερα από
αναίρεση της απόφασης από τον Άρειο Πάγο, σε 16 χρόνια και 9 μήνες.
Αποφυλακίστηκε σύντομα, στις 2 Φεβρουαρίου 1998, έχοντας εκτίσει τα 3/5 της
ποινής του.
4/11/1995
Γιτζάκ Ράμπιν, πρωθυπουργός του Ισραήλ
Ο πρόεδρος του Ισραήλ και κάτοχος του Νόμπελ Ειρήνης,
Γιτζάκ Ράμπιν, δολοφονήθηκε στο Τελ Αβίβ από τον ακροδεξιό εξτρεμιστή Γιγκάλ
Αμίρ. Ο Ράμπιν, κατά τις προετοιμασίες του ταξιδιού του στο Όσλο
προκειμένου να διεξαχθούν ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Παλαιστίνιους,
δέχθηκε τα πυρά του ορθόδοξου φανατικού, ο οποίος τον σκότωσε με ημιαυτόματο
περίστροφο.
27/12/2007
Μπεναζίρ Μπούτο, πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν
Η Μπεναζίρ Μπούτο άφησε την τελευταία της πνοή δυο
εβδομάδες πριν τις γενικές εκλογές, ενώ ήταν ηγέτης του κόμματος της
αντιπολίτευσης. Σε βίντεο καταγράφηκε η στιγμή που η Μπούτο χαιρετούσε τους οπαδούς της από την οροφή του
αυτοκινήτου της και δέχθηκε τα πυρά του εκτελεστή της, ενώ αμέσως μετά ένας
βομβιστής παγιδευμένος με εκρηκτικά, ανατινάχτηκε πολύ κοντά στο προεδρικό
όχημα, σκοτώνοντας 20 άτομα.
6 Ιουνίου 2013
Ο νεαρός Κλεμάν Μερίκ, δολοφονηθείς από ακροδεξιούς φασίστες
στις 6 Ιουνίου 2013, ήταν φοιτητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών του
Παρισιού, μέλος της Αντιφασιστικής Δράσης Παρισιού-Προαστίων και ακτιβιστής
στην SUD Étudiant, χωρίς κάποια "κομματική ταμπέλα", με καταγωγή από
την Μπρεστ. Η δολοφονία του, σε ηλικία 18 ετών, από ακροδεξιούς, προκάλεσε
θύελλα αγανάκτησης και διαδηλώσεις οργής στις περισσότερες πόλεις της Γαλλίας.
Αριθμός πολιτικών προσωπικοτήτων της Γαλλίας θέλησαν να αποτίσουν φόρο τιμής
στο δολοφονημένο αντιφασίστα.
18 Σεπτεμβρίου 2013
Στις 18 Σεπτεμβρίου 2013 ο Παύλος Φύσσας, μουσικός με
αντιφασιστική δράση, περικυκλώθηκε από Τάγμα Εφόδου της Χρυσής Αυγής στο Κερατσίνι
και δολοφονήθηκε με μαχαιριές από τον Γιώργο Ρουπακιά, μέλος της Χρυσής Αυγής.
Η δολοφονία αποδόθηκε σε πολιτικά κίνητρα, οι ανακρίσεις ενέπλεξαν και άλλα
μέλη της Χρυσής Αυγής και ήταν η αφορμή για περαιτέρω έρευνες για ποινικά
αδικήματα και την ύπαρξη εγκληματικής οργάνωσης στην οποία εμπλέκονται μέλη και
ηγετικά στελέχη του νεοναζιστικού κόμματος. Στην εξέλιξη των ερευνών, μεταξύ
των προφυλακισμένων για τη σύσταση εγκληματικής οργάνωσης συμπεριλήφθηκαν και
βουλευτές της Χρυσής Αυγής.
Ο Ρουπακιάς αποφυλακίστηκε στις 18 Μαρτίου 2016, εξαιτίας
συμπλήρωσης του ανώτατου ορίου προφυλάκισης.
16 Ιουνίου 2016
Το καλοκαίρι του 2016 δολοφονήθηκε η Αγγλίδα βουλευτής Helen
Joanne Cox. Ο ακροδεξιός δολοφόνος της Αγγλίδας βουλευτίνας Jo Cox, είχε στενές
σχέσεις με την ακροδεξιά ρατσιστική οργάνωση National Alliance του William
Pierce.
Η National Alliance δεν είναι μια οποιαδήποτε ακροδεξιά
οργάνωση. Ιδρύθηκε από τον William Pierce το 1970, και ευθύνεται για μια σειρές
δολοφονίες, εκρήξεις και τοποθετήσεις εκρηκτικών μηχανισμών, ανταλλαγές
πυροβολισμών με την Αστυνομία και ληστείες τραπεζών, μεταξύ άλλων, συχνά με
πολλά θύματα. ιδρυτής William Pierce, παλαιότερα μέλος του American Nazi Party
του George Lincoln Rockwell, εκτός από μια τρομοκρατική ναζιστική οργάνωση,
κατόρθωσε να κάνει την National Alliance και μία μηχανή παραγωγής χρήματος,
χρησιμοποιώντας τη μουσική βιομηχανία για την προώθηση της White Power μουσικής
σκηνής και επενδύοντας στην εταιρεία Resistance Records.
