Δολοφονίες αμάχων από Γερμανούς ναζί και από δωσίλογους

Απρίλιος 1937 : Ο βομβαρδισμός της Γκουέρνικα (Guernica) στην Ισπανία. Στις 26 Απριλίου 1937 η Πολεμική Αεροπορία της Ναζιστικής Γερμανίας και η Πολεμική Αεροπορία της Φασιστικής Ιταλίας βομβάρδισαν τη βασκική πόλη Γκουέρνικα με στόχο να βοηθήσουν το σύμμαχό τους, Φράνκο, να κυριαρχήσει στη Βόρεια Ισπανία. Ο Φράνκο ήταν ακροδεξιός στρατιωτικός και πραξικοπηματίας που έγινε δικτάτορας της Ισπανίας για πολλές δεκαετίες. Ο βομβαρδισμός της πόλης είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα εγκλήματος πολέμου κατά αμάχων και το μεγαλύτερο μέρος της πόλης καταστράφηκε. Ο αριθμός των νεκρών κυμαίνεται από 400 μέχρι 1654.

Νοέμβριος 1939 : Το Νοέμβριο του 1939, η Γκεστάπο εκτέλεσε 120 παιδιά στην Τσεχοσλοβακία, με την κατηγορία της «αντιναζιστικής συνομωσίας».

Οκτώβριος 1939 – Μάιος 1940 : Στη Δυτική Πρωσία και στο Warthegau, οι ναζί εξόντωσαν περίπου 10.000 άτομα με ειδικές ανάγκες.

27 Μαΐου 1940 : Η Σφαγή του Λε Παραντί (Le Paradis massacre). Πρόκειται για έγκλημα πολέμου (war crime) που διέπραξαν Γερμανοί της 14th SS Division Totenkopf, υπό τη διοίκηση του Fritz Knoechlein, στη Βόρεια Γαλλία. Συγκεκριμένα, 97 Βρετανοί αιχμάλωτοι πολέμου εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς με τη βοήθεια ενός πολυβόλου. Έπειτα, οι Γερμανοί υποχρέωσαν Γάλλους πολίτες να θάψουν τα πτώματα σε μαζικό τάφο. Μετά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Knöchlein καταδικάστηκε από δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου.

Ιούνιος 1941 : Στο Κοντομαρί Χανίων διαπράχτηκε σύμφωνα με διάφορους ιστορικούς η πρώτη μαζική εκτέλεση αμάχων στην κατεχόμενη Ευρώπη. Μπήκαν στο χωριό Γερμανοί αλεξιπτωτιστές, κατά διαταγή του στρατηγού Στούντεντ. Συνέλαβαν 25 κατοίκους, ηλικίας 18 έως 50 ετών, και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ.

Ιούλιος 1941 : Στο Grabovac της Κροατίας, τον Ιούλιο του 1941 οι Ουστάσι (Κροάτες ναζιστές) σκότωσαν 1.200 Σέρβους.

Αύγουστος 1941 : Στις 27-28 Αυγούστου 1941, στο Kamianets-Podilskyi της δυτικής Ουκρανίας, οι Ναζί εκτέλεσαν 23.600 Εβραίους, σύμφωνα με την αναφορά του ανώτατου αξιωματικού των SS  Friedrich August Jeckeln. Οι εκτελεστές ήταν άνδρες από το γερμανικό «Police Battalion 320», άνδρες των Einsatzgruppen SS, Ούγγροι στρατιώτες και άνδρες που ανήκαν στην «Ukrainian Auxiliary Police» (ουκρανική ναζιστική αστυνομία, δημιουργημένη από τον Heinrich Himmler).

Σεπτέμβριος 1941 : Η σφαγή του Νικολάεφ (The Nikolaev Massacre) πραγματοποιήθηκε στην περιοχή Mykolaiv της Νότιας Ουκρανίας, στις 16-30 Σεπτεμβρίου 1941. Γερμανοί στρατιώτες των Einsatzgruppen δολοφόνησαν 35.782 Σοβιετικούς πολίτες, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν εβραϊκή καταγωγή.

Σεπτέμβριος 1941 : Στην Ουκρανία, στη χαράδρα του Μπάμπι Γιαρ (Babi Yar) έξω από το Κίεβο, εξοντώθηκαν από τους ναζί δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι. Στο χείλος της χαράδρας απλώνονταν σε ατελείωτες σειρές, δολοφονούνταν με μια σφαίρα στο κεφάλι και ρίχνονταν κάτω στον γκρεμό. Πάρα πολλές χιλιάδες Μπολσεβίκοι, στελέχη του Σοβιετικού Κράτους, Εβραίοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, σκοτώθηκαν με τον τρόπο αυτό το 1941. Οι 33.771 από αυτούς, οι Εβραίοι του Κιέβου, εκτελέστηκαν σε δύο μόλις ημέρες, στις 29 και 30 Σεπτεμβρίου του 1941.

17 Οκτωβρίου 1941 : Οι Γερμανοί πυρπολούν τα σπίτια στα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια του Νομού Σερρών και εκτελούν 250 κατοίκους.

21 Οκτωβρίου 1941 : Η Σφαγή του Κραγκούγεβατς (Kragujevac massacre) διαπράχθηκε από στρατιώτες της Βέρμαχτ στην κατεχόμενη Σερβία. Οι Γερμανοί δολοφόνησαν συνολικά 2.778 έως 2.794 άτομα, κυρίως Σέρβους. Υπήρχε και ένας μικρός αριθμός Εβραίων, Σλοβένων και άλλων. Ανάμεσα στα θύματα της ναζιστικής βαρβαρότητας βρίσκονταν και 144 παιδιά που ήταν μαθητές γυμνασίου.

22 Οκτωβρίου 1941 : Οι ναζί εκτέλεσαν 27 Γάλλους στο Σατωμπριάν.

23 Οκτωβρίου 1941 : Οι Γερμανοί πυρπολούν τα σπίτια στο χωριό Μεσόβουνο Κοζάνης και εκτελούν 137 κατοίκους.

29 Οκτωβρίου 1941 : Η Σφαγή του Κάουνας (Kaunas massacre) ήταν η πιο μαζική δολοφονία Εβραίων της Λιθουανίας. Γερμανοί άνδρες των Sonderkommando υπό την ηγεσία του SS-Obersturmführer Joachim Hamann και άνδρες από το Einsatzkommando 3, δολοφόνησαν συνολικά 2.007 Εβραίους άνδρες, 2.920 γυναίκες και 4.273 παιδιά μέσα σε μια μέρα στο Ninth Fort, στο Κάουνας.

Φθινόπωρο 1941 – Χειμώνας 1942 : Η Σφαγή της Οδησσού. Με τον όρο Σφαγή της Οδησσού (Odessa massacre) κάποιοι αναφέρονται στο διάστημα 22-24 Οκτωβρίου 1941, κατά το οποίο δολοφονήθηκαν περίπου 25.000 έως 34.000 Εβραίοι, ενώ άλλοι αναφέρονται στη δολοφονία πάνω από 100.000 Ουκρανών Εβραίων στην πόλη και τις περιοχές μεταξύ των ποταμών Δνείστερου και Bug. Οι δράστες των δολοφονιών ήταν Ρουμάνοι στρατιώτες, άνδρες των Einsatzgruppen SS και τοπικοί Γερμανοί.

Ιανουάριος 1942 : Στην κατεχόμενη από τους ναζί Γιουγκοσλαβία, στο Νόβι Σαντ και στο Stari Becej μέσα σε μια περίοδο έξι ημερών (23-28 Ιανουαρίου του 1942), εκτελέστηκαν από τους ναζί περισσότεροι από 6.392 Σέρβοι μαζί με 4.685 Εβραίους.

Ιούνιος 1942 : Το χωριό Λίντιτσε (Lidice) της Τσεχοσλοβακίας υπέστη ολοκληρωτική καταστροφή από τους ναζί. Τον Ιούνιο του 1942, συνολικά 198 άνδρες (άνω των 16 ετών) τουφεκίστηκαν από τους ναζί. Εκτελέστηκαν, επίσης, επιτόπου 71 γυναίκες, άλλες 7 οδηγήθηκαν για «ανάκριση» στην Πράγα, όπου επίσης εκτελέστηκαν. Οι υπόλοιπες γυναίκες, 184 συνολικά, οδηγήθηκαν στο ναζιστικό στρατόπεδο του Ράβενσμπιρκ , απ' όπου θα επιζήσουν στο τέλος 143. Στις 2 Ιουλίου του 1942, πολλά από τα παιδιά του Lidice, παραδόθηκαν στο τοπικό γραφείο της Γκεστάπο. Στη συνέχεια, 82 παιδιά μεταφέρθηκαν στο ναζιστικό στρατόπεδο Chełmno, όπου δολοφονήθηκαν με δηλητηριώδη αέρια. Το Λίντιτσε πυρπολήθηκε από τους χιτλερικούς δολοφόνους και τα ερείπιά του καταστράφηκαν με δυναμίτη. Ακολούθησαν οι μπουλντόζες που το ισοπέδωσαν και έπειτα η εκτύπωση χαρτών χωρίς το όνομα της περιοχής. Με εντολή του Χίμλερ στις 24 Οκτωβρίου 1942 εκτελέστηκαν με δηλητηριώδη αέρια 242 συγγενείς και φίλοι των κατοίκων του Λίντιτσε, κρατούμενοι στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν.

Αύγουστος 1943 : Οι Γερμανοί εκτέλεσαν 317 κατοίκους στο Κομμένο της Άρτας. Στο τέλος της σφαγής κάθισαν στην πλατεία, όπου έφαγαν και ήπιαν μπίρες δίπλα σε διάφορα πτώματα. Μετά έκαψαν το χωριό. Μεταξύ των θυμάτων ήταν 74 παιδιά κάτω των 10 ετών.

4 Σεπτεμβρίου 1943 : Οι Γερμανοί πυρπόλησαν το χωριό Λιγγάδες της Ηπείρου. Έβαλαν φωτιά και έκαψαν ζωντανούς 84 κατοίκους, απ’ τους οποίους οι 40 ήταν παιδιά κάτω των 10 ετών.

14-16 Σεπτεμβρίου του 1943 : Τότε πραγματοποιήθηκε το Oλοκαύτωμα της Βιάννου στην Κρήτη. Πρόκειται για μαζικές εκτελέσεις κατοίκων και καταστροφές πάνω από 20 χωριών στις περιοχές της Βιάννου και της Ιεράπετρας από Γερμανούς Ναζί. Ο επίσημα καταγεγραμμένος αριθμός νεκρών είναι 461 άτομα, αλλά υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός των νεκρών ξεπερνά τους 500.

3 Νοεμβρίου 1943 : Κατά την Aktion Erntefest (γνωστή και ως επιχείρηση «Harvest Festival»), στις 3 Νοεμβρίου 1943 στην κατεχόμενη Πολωνία, οι Ναζί εκτέλεσαν 43.000 Πολωνοεβραίους (Polish Jews).

26 Νοεμβρίου 1943 : Τα γερμανικά στρατεύματα εκτέλεσαν στο Μονοδένδρι Λακωνίας 118 Έλληνες.

13 Δεκεμβρίου 1943 : Την ημέρα εκείνη έγινε το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων. Οι Γερμανοί ναζί προχώρησαν σε μαζικές εκτελέσεις αμάχων, λεηλασίες, αρπαγή τροφίμων και ζώων, πυρπόληση σπιτιών και άλλα φρικιαστικά εγκλήματα. Συνολικά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ιστορικών, εκτελέστηκαν 677 άμαχοι, από τους οποίους οι 499 στα Καλάβρυτα, και πυρπολήθηκαν πολλά σπίτια στα Καλάβρυτα αλλά και σε διπλανά χωριά.

18 Δεκεμβρίου 1943 : Οι Γερμανοί εκτέλεσαν 118 κατοίκους του χωριού Δράκεια της Μαγνησίας.

Μάρτιος 1944 : Στο μπλόκο της Καλογρέζας, το οποίο οργανώθηκε στις 14 Μαρτίου 1944 από τα Τάγματα Ασφαλείας (δηλαδή ένοπλους Έλληνες συνεργάτες των Γερμανών), συνελήφθησαν 500 κάτοικοι, αρκετοί από τους οποίους βασανίστηκαν στην Ειδική Ασφάλεια, ενώ εκτελέστηκαν (από τους Ταγματασφαλίτες) επιτόπου 22 μαχητικοί ανθρακωρύχοι και αγωνιστές, όλοι τους μέλη της ΕΠΟΝ (νεολαία του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ). Η περιοχή της Καλογρέζας είχε μπει στο στόχαστρο των προδοτικών – δωσιλογικών Ταγμάτων Ασφαλείας μετά την εκτέλεση του ταγματάρχη Χωροφυλακής Δημήτρη Αλεξόπουλου – ο οποίος είχε δώσει εντολή για πυροβολισμούς κατά πλήθους άοπλων πολιτών - από την οργάνωση Ο.Π.Λ.Α. στις 27 Σεπτεμβρίου 1943, ως απάντηση στην εκτέλεση 6 ανθρακωρύχων από τάγμα της Χωροφυλακής κατά την διάρκεια πορείας των στη Νέα Ιωνία, λίγες μέρες νωρίτερα, στις 2 Σεπτεμβρίου 1943. Η εκτέλεση των 22 ανδρών έγινε στο ρέμα του Ποδονίφτη. Από τους άνδρες που συνελήφθησαν, οι Ταγματασφαλίτες παρέδωσαν 60 περίπου στους Γερμανούς στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου.

5 Απριλίου 1944 : Γερμανοί στρατιώτες με διοικητή τον Καρλ Σύμερς (Karl Schümers), διοικητή του 7ου Συντάγματος της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας των SS, συγκεντρώνουν και εκτελούν τα γυναικόπαιδα και τους γέροντες της Κλεισούρας Καστοριάς στην πλατεία του χωριού σε αντίποινα για την εκτέλεση 2 Γερμανών στρατιωτών από την αντιστασιακή οργάνωση του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Έπειτα κατευθύνονται προς τα σπίτια, παραβιάζουν τις πόρτες των σπιτιών, βάζουν φωτιά και σκοτώνουν όσους απέμειναν. Συνολικά σκοτώθηκαν 270 κάτοικοι. Τα θύματα ήταν από βρέφη μέχρι ηλικιωμένους. Σε αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα συμμετείχαν και Βούλγαροι που ήταν στη γερμανική πολιτοφυλακή, με αρχηγό τον Άντον Κάλτσεφ. Στο πλευρό των δολοφόνων βρέθηκε και ο διαβόητος γερμανόφιλος Μιχάλαγας (Μιχαήλ Παπαδόπουλος) με την ένοπλη συμμορία του.

24 Απριλίου 1944 : Οι Γερμανοί εξοντώνουν με μαρτυρικό τρόπο 318 κατοίκους της κοινότητας Πύργων Κοζάνης. Οι 180 από αυτούς κάηκαν ζωντανοί στους αχυρώνες του χωριού.

1 Μαΐου 1944 : Την Πρωτομαγιά του 1944 οι Γερμανοί κατακτητές εκτέλεσαν 200 Έλληνες στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, ως αντίποινα για την αντιστασιακή δράση της οργάνωσης ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Οι 200 εκτελεσμένοι της Καισαριανής ήταν Έλληνες πολιτικοί κρατούμενοι, προερχόμενοι από το χώρο της κομμουνιστικής αριστεράς. Σύμφωνα με την απολογία του Γερμανού αξιωματικού Χέλμουτ Φέλμυ στη Δίκη της Νυρεμβέργης, ο συνταγματάρχης (των προδοτικών – δωσιλογικών Ταγμάτων Ασφαλείας) Διονύσιος Παπαδόγγονας , διέταξε χωρίς ανωτέρα εντολή είτε από τη Γερμανική διοίκηση είτε από το Υπουργείο Εσωτερικών, τη θανάτωση Ελλήνων αντιστασιακών ή ύποπτων για αντιστασιακή δράση.

10 Ιουνίου 1944 : Το Ολοκαύτωμα του Διστόμου. Οι άνδρες των SS εκτελούν 228 άτομα στο Δίστομο Βοιωτίας. Οι δολοφόνοι κατέσφαξαν ακόμα και εγκυμονούσες γυναίκες, ηλικιωμένους και μικρά παιδιά. Βίασαν γυναίκες και μετά έκαψαν τα σπίτια των κατοίκων του χωριού. Μέσα στα θύματα της ναζιστικής βαρβαρότητας περιλαμβάνονται 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων.

10 Ιουνίου 1944 : Τη μέρα αυτή που στην Ελλάδα γινόταν το Ολοκαύτωμα στο Δίστομο της Βοιωτίας, οι ναζί περικύκλωσαν το μαρτυρικό χωριό Οραντούρ Σιρ Γκλαν της Γαλλίας και επιδόθηκαν σε ανελέητο μακελειό. Έκλεισαν τα παιδιά και τις γυναίκες στην εκκλησία και τους έβαλαν φωτιά. Εκτέλεσαν τους άνδρες του χωριού και στη συνέχεια έβαλαν φωτιά στους σιτοβολώνες. Ανήμποροι ηλικιωμένοι κάηκαν μέσα στα σπίτια τους. Ο συνολικός αριθμός θυμάτων έφθασε τους 642. Ανάμεσα στους νεκρούς βρίσκονταν και 207 παιδιά που δολοφονήθηκαν από μονάδα των Ες Ες (SS).

Ο Χάινζ Μπαρθ, αξιωματικός των Ες Ες, παραδέχθηκε στη δίκη του το 1983 πως ο ίδιος πυροβόλησε τουλάχιστον 12 με 15 φορές κατά των κατοίκων του Οραντούρ. Το ανατολικογερμανικό δικαστήριο τον καταδίκασε σε ισόβια, αλλά ο δολοφόνος αποφυλακίστηκε το 1997 λόγω προχωρημένης ηλικίας.

Αύγουστος 1944 : Το Μπλόκο της Κοκκινιάς. Γερμανοί στρατιώτες μαζί με Έλληνες ταγματασφαλίτες (μηχανοκίνητο τμήμα του δοσίλογου Ν. Μπουραντά και άλλοι) εισέβαλαν στη Νίκαια και την περικύκλωσαν. Οι ταγματασφαλίτες απαίτησαν από τους άνδρες ηλικίας 14 έως 60 ετών να συγκεντρωθούν στην κεντρική πλατεία προκειμένου να ελεγχθούν. Τότε οι Γερμανοί εισέβαλαν στα σπίτια και όσους εντόπιζαν στα σπίτια τους ή στις γύρω γειτονιές, τους εκτελούσαν επί τόπου. Περίπου 20.000 Κοκκινιώτες μαζεύτηκαν στην πλατεία και εκεί ντόπιοι δωσίλογοι, φορώντας κουκούλες, άρχισαν να υποδεικνύουν στους Ναζί τους κατοίκους της Κοκκινιάς που είχαν σχέση με την αντιστασιακή οργάνωση ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Αυτοί οδηγούνταν στη Μάντρα της Κοκκινιάς και εκτελούνταν ομαδικά. Παράλληλα με τις ομαδικές εκτελέσεις, οι Γερμανοί λεηλάτησαν και έκαψαν τουλάχιστον 100 σπίτια. Συνολικά, τα θύματα του «Μπλόκου της Κοκκινιάς» ανέρχονται σε 315.

8 Σεπτεμβρίου 1944 : Εκτελούνται από τους Γερμανούς στο Χαϊδάρι 73 Έλληνες και Ελληνίδες.

Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 1944 : Στο ιταλικό χωριό Marzabotto που βρίσκεται νότια της Μπολόνια, στις 29 Σεπτέμβρη – 5 Οκτώβρη 1944, τα SS σκότωσαν τουλάχιστον 700 Ιταλούς αμάχους.

Δεκέμβριος 1944 : Η σφαγή του Μαλμεντί (Malmedy massacre). Πρόκειται για έγκλημα πολέμου (war crime) που διαπράχθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1944 από τους ναζί στο Βέλγιο. Τα γερμανικά στρατεύματα δολοφόνησαν 84 Αμερικανούς αιχμαλώτους πολέμου σε έναν αγρό. Αυτό ήταν μια ακόμα ωμή παραβίαση των Διεθνών Κανονισμών περί αιχμαλώτων πολέμου. Διαπιστώθηκε ότι πολλά από τα θύματα πυροβολήθηκαν εξ επαφής ανάμεσα στα μάτια, στον κρόταφο ή στον αυχένα.

Επίλογος

Σε περιόδους όπως αυτή που διανύουμε τώρα (αλλά και σε άλλες εποχές) με τους διάφορους νεοναζί, χιτλερικούς, χρυσαυγίτες, ρατσιστές, κρυφοφασίστες κ.α. που κάνουν συστηματική φιλοναζιστική προπαγάνδα και προσπάθεια παραποίησης της αλήθειας, είναι ωφέλιμο να μελετάμε την ιστορία, να διδασκόμαστε από αυτή και να καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης.

Ενδεικτική βιβλιογραφία :

Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εκδόσεις Δαρεμά

Στράτος Δορδανάς, Το αίμα των αθώων. Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στη Μακεδονία, 1941-1944, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007

Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, Από τη Βιέννη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2003

Χρονολόγιο πολεμικών γεγονότων του ελληνικού έθνους 490 π.Χ. – 1953, Αρχεία Γενικού Επιτελείου Στρατού